Lavrensiyum (Lr)
Simge: Lr
CAS numarası: 22537-19-5
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f147s27p1
Atom numarası: 103
Erime noktası: 1.627 °C
Keşif tarihi: 1961
Atom kütlesi: 262 u
Nobelyum (No)
Simge: No
CAS numarası: 10028-14-5
Erime noktası: 826,8 °C
Atom numarası: 102
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f147s2
Keşif tarihi: 1958
Atom kütlesi: 259 u
Mendelevyum (Md)
Mendelevyum, atom sayısı 101 olan mendelevyum’un simgesi Md‘dir. Radyoaktif bir elementtir. 1955’te suni olarak üretilmiştir.
Mendelevyum 1955’de Kaliforniya Üniversitesi’nde ABD’li bilim adamları Albert, Ghiorso, Bernard G. Harvey, Gregory R. Choppin, Stanley G. Thompson ve Glenn T. Seaborg tarafından üretilmiştir. Elemente ünlü Rus kimyacısı Dimitri Mendeleyev’in adı verilmiştir.
Kullanım Alanları:
Md-256 izotopu, mendelevyum elementinin sulu çözeltilerde gösterdiği bazı kimyasal özelliklerin açıklanabilmesinde kullanılmaktadır.
Simge: Md
CAS numarası: 7440-11-1
Erime noktası: 826,8 °C
Atom numarası: 101
Keşif tarihi: 1955
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f137s2
Atom kütlesi: 258 u
Fermiyum (Fm)
Simge: Fm
CAS numarası: 7440-72-4
Erime noktası: 1.527 °C
Atom numarası: 100
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f127s2
Kabuk başına elektronlar: 2,8,18,32,30,8,2
Atom kütlesi: 257 u
Aynştaynyum (Es)
Simge: Es
CAS numarası: 7429-92-7
Erime noktası: 860 °C
Atom numarası: 99
Keşif tarihi: 1952
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f117s2
Kaşif: Albert Ghiorso
Doğada bulunmayan ve uranyum-238’in yoğun nötron bombardımanına tutulmasıyla aynştaynyum-253 izotopu halinde elde edilen bu element. Kasım 1952’de Büyük Okyanusun güney kesiminde patlatılan ilk termonükleer bombanın (hidrojen bombası) döküntüleri arasında, California’daki Berkeley Üniversitesi’nden Albert Ghiorso ve arkadaşları tarafından Aralık 1952’de tanımlanmıştır. Bilinen bir kullanım alanı yoktur.
Kaliforniyum (Cf)
Simge: Cf
CAS numarası: 7440-71-3
Atom numarası: 98
Erime noktası: 898,8 °C
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f107s2
Atom kütlesi: 251 u
Kaşifler: Glenn T. Seaborg, Albert Ghiorso
Aktinit serisinin dokuzuncu üyesi ve sentezlenen altıncı uranyum ötesi elementtir. Yüksek atom ağırlığına sahip elementler içinde, aynştaynyumun ardından çıplak gözle görülebilecek miktarı üretilebilen ikinci elementtir. Element, keşfedildiği Kaliforniya Üniversitesi ve Kaliforniya eyaletinin onuruna bu şekilde isimlendirildi.
Berkelyum (Bk)
Simge: Bk
CAS numarası: 7440-40-6
Erime noktası: 984,8 °C
Atom numarası: 97
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f97s2
Atom kütlesi: 247 u
Keşif tarihi: 1949
Küriyum (Cm)
Simge: Cm
CAS numarası: 7440-51-9
Atom numarası: 96
Erime noktası: 1.347 °C
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f76d27s2
Atom kütlesi: 247 u
Keşif tarihi: 1944
Glenn T. Seaborg‘un ekibi tarafından bulunmuştur. Pierre ve Marie Curie‘nin ismi verilmiştir. Elementin keşfi bir süre gizli tutulmuş daha sonra Kasım 1945’de açıklanmıştır.
Amerikyum (Am)
Simge: Am
CAS numarası: 7440-35-9
Erime noktası: 1.176 °C
Atom numarası: 95
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f77s2
Keşif tarihi: 1945
Atom kütlesi: 243 u
Bulunan dördüncü uranyum ötesi element (atom numarası 96 olan küriyum bundan birkaç ay önce bulunmuştur) olan amerikyum gümüş beyazlığında bir metaldir. Oda sıcaklığındaki kuru havada çok yavaş kararır.
Plütonyum (Pu)
Simge: Pu
CAS numarası: 7440-07-5
Atom numarası: 94
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f67s2
Keşif tarihi: 1940
Erime noktası: 639,4 °C
Kaşifler: Joseph W. Kennedy, Glenn T. Seaborg, Edwin McMillan, Arthur Wahl
Bütün izotopları radyoaktif ve toksiktir. Yapay olarak elde edilen plütonyum, Dünya’da bilinen en toksik elementtir. U çekirdeğinin nötron yakalaması ile U elde edilir. U beta bozunması ile nükleer reaktör içerisinde Pu (Np ile birlikte) elde edilir.
Neptünyum (Np)
Simge: Np
CAS numarası: 7439-99-8
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f46d17s2
Atom numarası: 93
Erime noktası: 638,8 °C
Keşif tarihi: 1940
Atom kütlesi: 237 u
Uranyum (U)
Uranyum, radyoaktif ve kimyasal bir elementtir. Simgesi “U”dur. 1789 yılında Martin HeinrichKlaaproth tarafından keşfedilmiş ve 1841 yılında Eugene-Melchior Peligot tarafından izole edilmiştir.
Simge: U
CAS numarası: 7440-61-1
Atom numarası: 92
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f36d17s2
Erime noktası: 1.132 °C
Kaşif: Martin Heinrich Klaproth
Atom kütlesi: 238,02891 ± 0,00003 u
Protaktinyum (Pa)
Simge: Pa
CAS numarası: 7440-13-3
Erime noktası: 1.568 °C
Atom numarası: 91
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 5f26d17s2
Keşif tarihi: 1917
Atom kütlesi: 231,03588 ± 0,00002 u
Protaktinyum, 1918’de, peş peşe, İngiltere’de Spddy ve Cranston, Almanya’da Hahn ve Lise Meitnertarafından keşfedildi. Lise Meitner 1944’te Nobel Kimya Ödülüne layık görüldü. 1927’de Amerikalı Grosse tarafından elde edildi. En önemli hammaddesi, radyum’un elde edilmesi sırasında ortaya çıkan çözünmez tortulardır. 231 izotopu, 34 000 yıllık yanlanma süresiyle, bir alfa taneciği ve aktinyum vererek kendi kendine parçalanır.
Protaktinyum, bileşikleri az sayıdadır ve bazıları renklidir. Metalik protaktinyum 1.4 cal, sıcaklıkta üstün iletkenlik gösterir. Tehlikeli bir zehirdir. Çalışılırken önlemlerin alınması gerekir. 5.0 MeV enerjili alfa ışınları yayar, polonyumunkilere benzeyen radyolojik zararları vardır. Doğal elementler içinde en az bulunan ve en pahalı olanlardan biridir.
Toryum (Th)
Simge: Th
CAS numarası: 7440-29-1
Atom numarası: 90
Elektron konfigürasyonu: [Rn] 6d27s2
Keşif tarihi: 1828
Erime noktası: 1.755 °C
Atom kütlesi: 232,03806 ± 0,00002 u
Toryum kendiliğinden bölünebilme yeteneğine sahip değildir. Bu yüzden doğrudan nükleer yakıt olarak kullanılamaz. Toryum yakıt döngüsünde uranyumdan daha az plütonyum ve diğer trans-uranyum elementleri üretildiğinden, toryum, nükleer santrallerin en temiz yakıtı olarak kabul edilir. Çevreye daha az zarar vermesi açısından da ileride nükleer reaktörlerde uranyum yerine kullanılması düşünülmektedir. Toryumun nükleer yakıt olarak kullanılması ile ilgili çalışmalar halen devam etmektedir. Ancak günümüzde toryumla çalışan ticarî ölçekli bir nükleer reaktör bulunmamaktadır.
Lutesyum (Lu)
- Simge: Lu
- CAS numarası: 7439-94-3
- Elektron konfigürasyonu: Xe 4f14 5d1 6s2
- Atom numarası: 71
- Erime noktası: 1.663 °C
- Keşif tarihi: 1907
- Kimyasal dizi: Metal, Skandiyum grubu, 6. periyot elementleri, Lantanit, Ağır metal, Nadir toprak elementleri
İterbiyum (Yb)
İterbiyum (Yb), sembolü ile bilinen, elektron dizilişlerinde f orbitalinde elektron barındıran kimyasal bir elementtir. Bu element grup 3 elementlerine ve 6. periyot elementlerine ait olan bir lantanittir.
- Simge: Yb
- CAS numarası: 7440-64-4
- Elektron konfigürasyonu: Xe 4f14 6s2
- Erime noktası: 818,8 °C
- Atom numarası: 70
- Keşif tarihi: 1878
- Atom kütlesi: 173,04 ± 0,03 u
Tulyum (Tm)
Tulyum (kısaltması Tm), atom numarası 69, atom ağırlığı 168,9, yoğunluğu 9,3 olan, yaklaşık 1500 °C’de eriyen nadir elementtir.
- Simge: Tm
- CAS numarası: 7440-30-4
- Erime noktası: 1.545 °C
- Atom numarası: 69
- Elektron konfigürasyonu: Xe 4f13 6s2
- Keşif tarihi: 1879
- Atom kütlesi: 168,93421 ± 0,00002 u
Erbiyum (Er)
- Simge: Er
- CAS numarası: 7440-52-0
- Elektron konfigürasyonu: Xe 4f12 6s2
- Erime noktası: 1.529 °C
- Keşif tarihi: 1843
- Atom numarası: 68
- Atom kütlesi: 167,259 ± 0,003 uErbiyum elementi yumuşak ve parlaktır. Element havada oldukça kararlı ve bazı diğer nadir elementler gibi hızla oksitlenme eğiliminde değildir. Erbiyum, Carl Gustaf Mosander tarafından 1843 yılında keşfedildi.
